İslam Sadece Bilinmek İçin Değil, Yaşanmak İçindir
“Yolu bilen çok, ama yola düşen az…” Ekranlardan, kürsülerden, kitaplardan nice bilgi aktı üzerimize. Ayetlerle konuşanlar, hadislerle tartışanlar eksik olmadı. Ama kalbimiz neden hâlâ bu kadar susuz? Huzur tabelalarda değil, yola düşenlerin yüreğinde saklıdır... Bu yazıda; bilmekle olmak arasındaki uçurumu, dinin bilgiyle değil derinlikle yaşanabileceğini keşfedeceksiniz.

İslam Sadece Bilinmek İçin Değil, Yaşanmak İçindir
Yıllardır ekranlarımızdan tanıdık simalar eksik olmadı. Akademik unvanlar, kalın ciltli kitaplar, uzun ve dolambaçlı cümlelerle tartışanlar… Her biri bir şeyler anlatıyor, bir yön gösteriyor, bir bilgi paylaşıyor. Sözleri arasında ayetler var, hadisler var, fıkıh kaynaklarından deliller var. Bilgi çok, anlatan bol. Ama bir eksiklik var, hep vardı: Hâl dili yok.
Sadece yol anlatıldı bize. Haritalar çizildi, tabelalar dikildi, rotalar detaylandırıldı. Ama kimse yola düşmedi. Düşenler de pek gösterilmedi. Hâlbuki yol, anlatmakla değil; yürümekle anlam kazanır.
Zihinlerimiz bilgiyle doldu, kalplerimiz ise aç kaldı. Çünkü bize hep bilmek öğretildi, olmak değil. Öğrenmeye yöneldik ama dönüşmeyi unuttuk. Din deyince aklımıza sınavlara hazırlık kitapları gelir oldu, ezber soruları, kavram tanımları… Kalbimizin derinliği ihmal edildi, ruhun susuzluğu görülmedi.
Bugün herkes vaaz verme derdinde; ama kimse “vaazım neden işlemiyor?” diye sormuyor. Edep dili tükendi. Bağırarak, gürleyerek, korkutarak konuşanlar çoğaldı. Söylemleriyle insanları dinden soğutanlar, rahmet kapısını kapatıp cehennemi tek adres gösterenler türedi. Dinden beslenip herkesi cehennemlik ilan edenler, Allah adına hüküm vermeye cüret edenler… İndirilen dini unuttuk, uydurulanı yaşar hâle geldik. Yahudi ve diğer kültürlerin hurafelerini dine ekleyip “İslam budur” diye anlatanlarla karşı karşıyayız artık.
Oysa Kur’an, raflara kaldırılacak bir kitap değil. Ezberlenip yarışmalarda okunacak bir metin değil. O, hayata yön versin diye, karanlıkta elimize tutuşturulmuş bir kandil gibi indirildi. Sadece dilimizde değil, hâlimizde yankılanmalıydı.
Bugün zühdün kokusu yok. İhlas, tabelalarda kaldı. Teslimiyet, sadece dua cümlelerinde dile geliyor. Gözümüzü dolduran çok şey var ama gönlümüz aç. Huzur cümlelerde geziniyor ama kalplere inmiyor.
Huzur, sadece İslam’ı konuşanların değil; onu yaşayanların kalbinde saklı. Nefsiyle savaşanların, sabaha yorgun ama temiz bir vicdanla uyananların, adını kimse bilmediği halde Allah katında özel olanların yüreğinde. Onlar belki görünmüyorlar ama yoldalar. Çünkü sadece yolu bilmekle yetinmiyorlar, yürümeye niyetliler.
Asr Suresi’nde açıkça bildirildi: “İnsan mutlaka ziyandadır.” Kurtuluş ise sadece iman edenlerde, salih amel işleyenlerde, hakkı ve sabrı tavsiye edenlerdedir. Demek ki kurtuluş, sadece bilgiyle değil; bilginin eyleme dönüşmesiyle mümkün.
Artık anlamalıyız: Bu din, bilenlerin değil; bildiğiyle yaşayanların dini. Sadece bilen değil, yol alan kıymetlidir. Kalbiyle sezen, özüyle teslim olan, hayatını inancına boyayan…
Yolu bilmek güzeldir. Ama sadece bilmekle yetinilirse, insan o yolun sadece seyircisi olur. Oysa bu yol, seyirlik değil, yürünmek içindir.
Şimdi soralım kendimize: Biz gerçekten yolda mıyız, yoksa sadece yol tarifleri mi dinliyoruz?
Yazar: ABDULSELAM AYDIN
35 Yorum
Mert Aydın
12.06.2025 20:12:03
Kaleminize sağlık hocam herkesin konuştuğu bir zamanda yaşamanın önemini hatırlatmak çok değerli artık kelimelerden çok yaşanmış örnekler etkiliyor insanı gerçekten yolda mıyız yoksa sadece yol mu anlatıyoruz bunu düşünmek gerekiyor
Leyla Altun S.
12.06.2025 00:59:16
Bu güzel yazılarla bizleri kendimize getiriyor ve aklımıza gelemeyen bir çok konu hakkında beynimizi uyandırdınız. Ağzınıza yüreğinize sağlık saygıdeğer hocam.
Serdar Aslan
11.06.2025 13:07:18
Çok önemli bir konu. Yüreğine sağlık Hocam ???? EN ETKİLİ DİL, HAL DİLİ Yaşamak ve yaşatmak lazım. Mevlam ömrümüzün kalanı isabetli eylesin.
Emine Danış
11.06.2025 01:42:08
Bazı mekanlar ilim meclisi olmaktan çıkıp hevesin, nefsin,choyratça arzuların sahnesine dönüşmüş.Hoca talebelerine kalbini değil, doğruyu araştırıp aklını sunmalıydı. Talebe hocasına gözünü değil can kulağını vermeliydi. Zira biri öğreten biri öğrenen makamındaydı lakin teraziler değişti. Nice kürsülerde ilim değil içten içe büyüyen dinle alakalı olmayan fikirler türemeye başladı hatta bazı hocalar nabza Göre şerbet vermeyi bile kendilerine mubah görüyorlar.. halbuki bizim menzilimiz Kur'an peygamberler ve hadisler olmalıydı. Hoca kisvesi ile nefsi için yaşamaya başlayanlar alim zannedilirken, aslında ilmin Kemaline değil, dışlanmamak adına hevesin batağına yürüdüler ben bunları "modern hoca" diyorum. Şu zamanda herkes her şeyi biliyor ama kimse eyleme geçmiyor... Vel hasıl kelam...Bir ata sözü ile son veriyorum yazıma... "Yarım hekim candan, yarım hoca dinden edermiş". O yüzden her duyduğunuz hocaya değil de önce kılavuz olan Kur'an'a ve hadislere bakalım diyorum, bizlere fıtratımıza uygun olan her şey var orda.
Beyza AVCI
10.06.2025 21:58:11
Bu yazı, İslam’ı sadece anlatılan bir bilgi değil, yürünmesi gereken bir yol olarak sunuyor. Bilgiyle dolu zihinlerin, hâlsiz kalplerle buluşamadığında ne kadar eksik kaldığını gösteriyor. Gerçek dönüşüm, bilmekten çok yaşamaktan geçiyor.
Zehra Boğa
10.06.2025 21:44:59
Yazınız çok güzel olmuş hocam. Gerçekten de İslam sadece bilgi olarak kalmamalı, hayatımızda yaşanmalı. Güzel ahlak, dürüstlük, adalet gibi değerleri sadece bilmek yetmez; bunları günlük hayatımıza da yansıtmalıyız. Ve bunu bize bir kere daha hatırlattığınız için çok teşekkür ederiz hocam .
Xemgin ÇETİN
10.06.2025 21:21:49
Xemgin Çetin
Dr ...m.yusuf Tüzün
10.06.2025 18:16:38
Büyük dusundugu için tebrikler
Yusuf Tüzün
10.06.2025 18:15:17
Bu konuya dokunduğu için abdulselam hocama çok tesekur ederim ...teorikte var deyip uygulamada yapamadığımız bir çok konuyada farkındalık olsun
Ferhan Şimşek
10.06.2025 10:10:07
Helalin var dinime. Ayni öyleyiz hepimiz sadece bilip konışıyoruz Hema amel etmiyoruz.
Cemalettin Yıldız
10.06.2025 01:28:52
Bu taziyelerin yemegini iptal eden adamdır. Hepimiz erkandayız şerefime namusuma. Hema dik dur böyle hepisi sayınde yola gelecektir. O taaziye de kafamızi şişiren boş boş vaaz verip cebini doldırenler eyni senın enlettiğin gibi konişen boş edamlar çoğü gunehkardır. Herkeste bılıyor dinime.seni Ellah gönderdi. Kırbaç versinler hepsini kendine getir. Dövmek serbesttır. Eline sağlik. Efferin
Zeynal Fırat
09.06.2025 22:22:44
Maalesef indirilmiş dinden çok uydurulmuş dinin şekilsel talibi çok. Kalemine, yüreğine sağlık güzel kardeşim. Duygularımıza tercüman oldun.
Hüseyin Taşel
09.06.2025 22:15:14
He ya, bak hele evlat, Ben bu yazıyı okudum, içime işledi valla. Kırk yıl kürsüde vaaz verdik, çok konuştuk, çok anlattık ama bazen hâlimiz eksik kaldı. Senin bu yazı var ya, tam da bu eksikliği yüzümüze vurmuş. Eskiden biz din deyince yaşamak anlardık, şimdi millet lafla oyalanıyo. Kur’an el üstünde ama rafta duruyo, hâlde yok, gönülde yok. Sen çok doğru demişsin, bu yol yürümek içindir, bakıp durmakla olmaz. Yazdıkların gönlümün ta derinine indi. Allah senden razı olsun evladım, kalemin daim olsun. Yol gösteren çok olur ama yola düşen azdır. Sen düşmüşsün o yola belli. Rabbim istikametinden ayırmasın seni. Niğde Emekli İmam Hüseyin Hoca
Prof. Dr. Ramin Aliyev
09.06.2025 21:47:17
Əziz və dəyərli telebem ve şimdik müəllimim, Yazınızı oxuyanda sanki içimdən bir pəncərə açıldı. Elə bil uzun zamandır içimdə adını qoya bilmədiyim bir boşluğun izahını tapdım bu sətirlərdə. Siz yalnız bir məqalə yazmamısınız, həyatın əsl mahiyyətinə bir çağırış etmisiniz. İllərlə bizə kitablar öyrədildi, anlayışlar verildi, lakin ruhumuzu bəsləyən bu cür səmimi və təsirli sözlər az oldu. Siz bizə bir daha xatırlatdınız ki, İslam sadəcə bilmək üçün deyil, yaşamaq üçündür. Həqiqi iman, sükutla edilən bir dua kimi, sadə, səmimi və dərin olmalıdır. Bu gün elə bir dövrdəyik ki, çox danışan var, amma az duyan, çox bilən var, amma az yaşayan… Sizin bu yazınız bir ayna kimi oldu — özümüzə baxmağımıza, yolumuzu yenidən düşünməyimizə səbəb oldu. Allah sizə can sağlığı və daim ilham versin. Həm müəllimliyinizlə, həm də yazdıqlarınızla bizim yolumuzu işıqlandırdığınız üçün sonsuz təşəkkür edirəm. Sizin kimi müəllimlərə bu ümmətin çox ehtiyacı var. Hörmət və sevgi ilə…
Süleyman Çiçek
09.06.2025 21:35:07
Her satırda bi uyanış var hele o Asr Suresi. Gönlümüze su serpti yahu unuttuklarımızı hatırlattı yazı. Bize böyle melleler lazım.
Zekiya Aras
09.06.2025 21:31:45
Biz de yol tarifleriyle oyalanıyoz vallah dedikleri gibi. Kalpten yazmış belli ki okununca insan silkeleniyo bi. Eskiden nenem de böyle derdi şimdi unuttuk sanki. Nenem sağ olsaydı seni çağıracak gel bize damat ol derdi.
Necla ULLUOĞLU
09.06.2025 21:27:22
Doğru valla etrafta çok konuşan var da yaşayanları pek göremiyoruz. Belki de hepsi bizden günahkar
Süreyya Yıldızoğlu
09.06.2025 21:23:37
Hele hele şu hâl dili meselesi cuk oturdu yüreğime Allah sizden razı olsun ufkumu açtınız
Mutlu Yalı
09.06.2025 21:20:01
Seyda Allah senden razı olsun yüreğinden yazanın yolun açık olsun. Meslektaşların taziyelerde bize küfür eder gibi vaaz veriyor. Seni müftü yapsınlar
Ayşe Erşen
09.06.2025 21:15:38
Ne zamandır böylesi kelam duymadık azıcık kendimize geldik.
Halim Biçen
09.06.2025 21:12:15
Vallah billah içimize dokundu bu yazı ha yüreğimize indi
Mehmet akan(şirin)
09.06.2025 20:36:32
Ağzına yüreğine sağlık arkadaşım tespitin çok doğru
Ahmet Göztok
09.06.2025 18:54:10
Ağzına yüreğine sağlık yine harika bir dokunuş kalemin keskin olsun
Hasan eyilmez
09.06.2025 18:10:12
Allah razı olsun. Teşhisiniz doğru.şindi doğru ilaçlarla tedavi lazım...
FETULLAH AKBULUT
09.06.2025 17:33:30
Değerli dostum kalemine sağlık paylaşımların için teşekkür ederim
Ümre Engin
09.06.2025 15:41:06
Kaleminize ve yüreğinize sağlık hocam. 'İslam sadece bilinmek için değil, yaşanmak içindir' başlığıyla başlayan bu değerli yazınız, günümüz insanının en çok ihtiyaç duyduğu farkındalıklardan birini çok güzel bir şekilde hatırlatıyor. İslam’ı sadece teorik bilgiyle sınırlı kalmadan hayatın her alanına yaymak gerektiğini sade ve anlaşılır şekilde hatırlatmanız etkileyici. Satır aralarında hem ilim hem de hikmet vardı. Okurken hem düşündüm hem de kendimi sorguladım. Samimi yaklaşımınız ve güçlü vurgularınızla yazı yalnızca bilgi vermekle kalmıyor, aynı zamanda okuyucunun kalbine de dokunuyor. Sizi sadece bir matematik öğretmeni olarak değil, aynı zamanda değerli fikirleri ve bakış açısıyla örnek alınacak bir insan olarak görmek bizim için ayrı bir motivasyon kaynağı. Böyle anlamlı içeriklerle biz öğrencilerin ufkunu açtığınız için size teşekkür ederim.
Mesut Averbek
09.06.2025 15:17:12
Değerli Abdüsselam Hocam çok güzel izah etmiş. Evet, İslam’a göre Âlim bilen değil bildiği ile amel edendir. Gerçek anlamda bir âlimimiz yok. Herkes her şeyi biliyor ama kimse bildiklerinden sorumlu tutmuyor kendini. Zaman Tebliğ zamanı değil, temsil zamanıdır. Temsil etmediğin dini anlatıp insanları bu dinden soğutanlar büyük vebal altına giriyorlar.
Şehmus savaş
09.06.2025 14:28:00
Hocam ellerinize sağlık
Fesih DEMİR
09.06.2025 12:51:16
İşte bu konu neden bu halde oldugumuzun apaçık bir göstergesidir.lafla peynir gemisi yürümez demiş atalarımız.bir şey lafta kalırsa hiçbir anlamı olmaz.o lafın gerektiği yapılırsa anlam kazanır.vaaz verip bunu kendi uygulamayan bir vaiz ne derecede tesirli olur.tum alanlarda olduğu gibi dini konulardada amel yapılmadan söylenen havada kalır.dusuncene lafına ameli eklemezsen hiçbir anlamı olmaz .uygulamak tatbik etmek gerek bu yüzden hiçbir konuda hedefe ulaşılamıyor.ayinesi iştir kişinin lafa bakılmaz yani kişinin ameline bakılması gerek.yazarimiz çok önemli bir konuya dikkat çekmiş ve bunu anlamlı bir şekilde açıklamış.bunlarla amel ettiğinizde yakindan bildiğimden kendisini tebrik ederim.allah razı olsun.
Mahsum Açar
09.06.2025 12:51:00
"Yazınız çok etkileyiciydi. Dinî bilginin sadece akılda değil, kalpte ve hayatın içinde olması gerektiğini ne güzel ifade etmişsiniz. Özellikle Kur’an’ın hayata yön veren bir kandil olduğu vurgusu çok anlamlıydı. Günümüzde sıkça karşılaştığımız, bilgiyi yaşamadan anlatan anlayışa karşı samimi ve uyarıcı bir yazı olmuş. Kaleminize sağlık."
Beyza AVCI
10.06.2025 22:00:57
Elinize emeğinize sağlık hocam
Arif ŞAYAKDOKUYAN
09.06.2025 12:49:21
Teşekkürler Abdüsselam hocam imanın bir iddia ispatinin ise amel ederek yaşamak olduğunu. Sadece dilde değil 24 saatin her anında olduğunu hatırlattın. Allah razı olsun
SERHAT İLGEN
09.06.2025 12:46:45
Güzel konu ya parmak basmışsınız bu konuda Bosna Hersek'in Bilge lideri Aliya izzetbegoviç'in Şu güzel sözünü hatırlatmak lazım "Müslümanlar, Kur'an hayatta nasıl uygulanacak sorusundan kaçmak için, Kur'an'ın, nasıl okunması gerektiği hususunda geniş bir ilim ürettiler."
Hayrettin ÖZTÜRK
09.06.2025 12:44:37
Değerli hocam emeğinize sağlık herkesin ALLAH ın emir ve yasaklarını uygulaması dileğiyle saygılarımla
Şeyhmus Alioğlu
09.06.2025 12:03:13
Dinden dincilerden soğumuş biri olarak yazıyı hayranlıkla okudum. Adam Çok doğru teşisleri koymuş. Sorusu beynime çakıldı Şimdi soralım kendimize: Biz gerçekten yolda mıyız, yoksa sadece yol tarifleri mi dinliyoruz? Ben şexsen yolda değilim sadece yol tarifleri dinlemişim. Keşke sohbetlerine katılabilseydim.